Jelaskan sebab-sebab yang membawa kepada kejatuhan Shogun Tokugawa pada 1867 dan Dinasti Manchu pada 1911.
Pengenalan
Jepun ditadbir oleh Keshugunan Tokugawa sejak 1603 hingga 1867. Walaupun maharaja dianggap sebagai ketua ketua negara Jepun, tetapi sejak abad ke-12 kedudukan maharaja hanyalah pada nama sahaja tetapi tanpa sebarang kuasa. Namun begitu pelbagai kelemahan terhadap pentadbiran Shogun Tokugawa terutamanya pada abad ke-19 telah membawa kepada kejatuhannya dan membawa kepada pemulihan kuasa maharaja di Jepun. Di China pula sepanjang abad ke-19 dan awal abad ke-20, diperintah oleh Dinasti Manchu. Namun begitu kelemahan pentadbiran Manchu terutamanya Maharani Dowager dan perkembangan nasionalisme di China telah membawa kepada kejatuhan Dinasti Manchu pada tahun 1911.
A. SEBAB-SEBAB KEJATUHAN SHOGUN TAKOGAWA
a. Politik
i. Kelemahan pentadbiran
Pemerintahan Shogun Tokugawa berada pada tahap lemah terutamanya pada pertengahan abad ke-18 . Kemajuan dan kemakmuran Jepun mulai merosot di bawah pemerintahan Shogun. Pentadbiran Shogun mengabaikan hal ehwal pemerintahan manakala hubungannya dengan Daimyo juga longgar. Ini memberi peluang kepada Daimyo-Daimyo yang kurang setia kepada Shogun supaya menentang Shogun seperti Daimyo Tozama sering menentang Shogun.
ii. Kedatangan kuasa-kuasa Barat
Kedatangan Amerika Syarikat melemahkan turut melemahkan kekuasaan Shogun. Di bawah desakan tentera Amerika, Shogun terpaksa menandatangani Perjanjian Kanagawa pada tahun 1854. Ekoran itu, Jepun juga terpaksa menandatangani beberaa perjanjian dengan Britain, Belanda dan Perancis. Semua perjanjian ini mendedahkan kelemahan Shogun sendiri. Kegiatan anti-Barat yang dijalankan oleh suku-suku Barat memburukkan lagi keadaan. Kuasa-kuasa Barat telah menghantar wakilnya, Sir Haryy Parkes berunding dengan Maharaja Jepun. Ini dengan jelasnya menunjukkan bahawa kuasa-kuasa Barat tidak mengiktiraf pemerintahan Shogun sebagai kuasa yang sah. Pada tahun 1867, Shogun Keiki terpaksa menyerahkan kuasa kepada Maharaja Meiji.
iii. Dasar tutup pintu
Shogun tidak membenarkan pedagang Jepun mengadakan hubungan perdagangan dengan kuasa-kuasa asing. Kelas pedagang tidak berpuas hati dengan dasar Shoun ini. Mereka menentang Shogun. Golongan pedagang di Osaka bersikap anti-Shogun dan memihak kepada golongan Daimyo Tozama yang juga bersikap anti-Jepun.
iv. Kelemahan sistem feudal
Pengamalan sistem sosial feudal di Jepun mengakibatkan pembaziran. Kelas Samurai terpaksa berhutang dengan kelas pedagang kerana tiada sokongan ekonomi. Situasi ini menyebabkan mereka kecewa dengan pemerintahan Shogun. Kelas Daimyo pula tidak berpuas hati kerana tindak tanduk mereka diawasi dan mereka dipaksa menghantar ufti tahunan kepada Shogun. Sistem Sankin Kotai pula memaksa mereka tinggal di Yedo selama empat hingga enam bulan dan mereka dipaksa meninggalkan keluarga mereka sebagai orang tebusan.
b. Sosial
Peranan golongan intelektual
Golongan terpelajar telah menyoal kesahan kuasa Shogun. Mereka mengkaji sejarah Jepun dan agama Shinto. Pengajian Shinto menyebabkan golongaan intelektual berpendapat bahawa Maharaja Jepun yang berketurunan dewi matahari patut diberi kuasa mutlak. Mereka berpendapat bahawa kejayaan kuasa-kuasa Barat mencapai kemajuan disebabkan maharaja mereka diberi kedudukan dan kuasa yang sepenuhnya. Golongan pelajar dari Maktab Koge telah melahirkan idea pembaharuan. Pemerintahan Shogun yang bercorak feudal dan konservatif tidak dapat memenuhi hasrat mereka untuk menjadikan Jepun sebgaia sebuah kuasa yang moden. Pengajian Shinto menimbulkan semangat ingin melihat Jepun meninggalkan dasar pemencilannya dan menuju ke zaman pemodenan.
c. Ekonomi
Kemorosotan ekonomi
Jepun mengalami kemelesetan ekonomi. Shogun Tokugawa tidak berupaya menyelesaikan masalah ekonomi. Kekurangan makanan mula mengancam keamanan masyarakat. Jepun dilanda masalah kemarau dan gempa bumi. Sistem Sankin Kotai menyebabkan golongan Daimyo terpaksa berbelanja tinggi. Mereka juga mengabaikan pentadbiran dan pertanian padi di wilayah mereka. Ini secara tidak langsung menjejaskan ekonomi mereka. Demi menyelesaikan masalah ekonomi ini, Shogun mengambil langkah menurunkan nilai mata wangnya. Ini menguntungkan golongan pedagang dan merugikan golongan daimyo dan samurai. Masalah ini memberi peluang kepada Daimyo untuk memberontak.
B. SEBAB-SEBAB KEJATUHAN DINASTI MANCHU
a. Politik
i. Kelemahan pentadbiran
Kuasa pentadbiran kerajaan Manchu mula merosot sejak pertengahan abad ke-19 lagi. Kerajaan Manchu tidak cekap dan mengamalkan korupsi yang agak serius. Di samping itu kerajaan Manchu tiada pemimpin yang cekap dan bijaksana untuk mempertahankan China daripada pencerobohan Barat. Orang Cina menganggap kerajaan Manchu telah kehilangan mandat dari syurga untuk memerintah sehinga berlakunya beberapa pemberontakan dalaman.
ii. Kedatangan kuasa-kuasa Barat
Britain mencerobohi kedaulatan China melalui Perang Inggeris-China 1 pada tahun 1839 – 1842. Kerajaan Manchu terpaksa menandatangani Perjanjian Nanking dengan British.
Seterusnya, China terlibat dalam peperangan dengan kuasa Barat yang lain. China juga terpaksa menandatangani Perjanjian Whampao dengan Perancis dan Perjanjian Wang-hsia dengan Amerika Syarikat. Kuasa-kuasa Barat berani menceroboh China dengan menubuhkan lingkungan pengaruh mereka dan mendesak diberi konsesi-konsesi tertentu.
Kerajaan Manchu gagal mempertahankan China daripada pencerobohan Barat. Orang Cina tidak berpuas hati dengan Dinasti Manchu alu menganjurkan Revolusi China untuk menggulingkannya. China terpaksa menanggung kerugian kerana terpaksa membayar gantirugi peperangan malah kehilangan maruah sebagai kerajaan Middle Kingdom.
iii. Dasar tutup pintu
Kerajaan Manchu turut mengamalkan dasar tutup pintu. Mereka menyekat dan menghalang kegiatan perdagangan asing. Perdagangan asing hanya boleh dijalankan di pelahuhan Canton sahaja dan mesti melalui Co-Hong. British sangat memerlukan barangan dari China seperti teh dan sutera. Britain kemudiannya memaksa China membuka pintunya kepada perdagangan asing. Kekalahan China dalam Perang Candu I menyebabkan, Kerajaan Manchu terpaksa membuka Negara China kepada kuasa-kuasa Barat.
iv. Kelemahan sistem feudal
Susun lapis masyarakat China menyebabkan rancangan pembaharuan kurang berkesan. Kerajaan Machu juga kurang berminat dengan pembaharuan dan pemodenan. Pemerintahan Manchu mengamalkan dasar diskriminasi. Pegawai-pegawai istana dan wilayah bertindak mementingkan diri sendiri. Kerajaan Manchu hanya menjaga kepentingan kuasa dan kaum mereka sahaja.
b. Sosial
i. Peranan golongan intelektual
Pembaharuan yang dimulakan oleh Dinasti Manchu melahirkan golongan intelektual yang sangat radikal. Pelaja-pelajar China dihantar ke Amerika Syarikat dan Eropah.
Golongan intelektual memainkan perana penting dalam merintis pembaharuan dan menghidupkan keinginan bagi perubahan politik di China. Contohnya, Liang Chi-Chao dan Kang Yu Wei. Dr. Sun Yat Sen seorang tokoh nasianalis China telah memainkan peranan penting dalam pembentukan dan perkembangan gerakan menentang kerajaan Manchu. Beliau telah mempengaruhi pelajar-pelajar Cina di luar negara supaya menyokong Revolusi China. Beliau juga mendapat sokongan rakyat China yang tidak berpuas hati dengan kerajaan China. Beliau telah merancang, mengatur dan mengetuai sepuluh pemberontakan dalam usaha menggulingkan kerajaan Manchu.
c. Ekonomi
i. Kemorosotan ekonomi
Sejak pertengahan abad ke-19, China mengalami kemerosotan ekonomi. Ramai orang Cina menyokong Revolusi China 1911 kerana kesengsaraan sosial dan ekonomi. Kawasan pertanian tidak dapat mengimbangi tambahan pesat dalam jumlah penduduk. Ini mengakibatkan masalah kekurangan makanan dan kemorosotan taraf hidup rakyat Cina. Bencana alam sering berlaku di China. Beribu-ribu orang telah mati akibat banjir dan kemarau di wilyah-wilayah Anhui, Kiangsu, Shantung dan Hupeh. Kerajaan Manchu tidak menghantar bantuan malah telah menaikkan dan memperkenalkan cukai-cukai baru. Ini memburukkan lagi keaadan ekonomi dan sosial rakyat Cina.
Kesimpulan
Sebagai kesimpulan, penjelasan di atas telah membincangkan faktor-faktor yang menyumbang kepada kejatuhan pentadbiran Shugun Tokugawa di Jepun dan Dinasti Manchu di China. Kejatutuhan Shogun Takugawa telah memulihkan kedudukan dan kuasa Maharaja di Jepun manakala di China kejauhan Dinasti Manchu menyebabkan pembentukan kerajaan bercorak republik.