SEJARAH MALAYSIA: NOTA 6
Dasar-dasar Jepun di Tanah Melayu antara tahun 1942 hingga tahun 1945.
Pengenalan
Pendudukan Jepun di Tanah Melayu bermula pada 15 Februari 1942 apabila Singapura jatuh ke tangan Jepun dan berakhir pada 12 September 1945. Pemerintahan Jepun di Tanah Melayu berlangsung selama 3 tahun 8 bulan. Jepun mengambil tindakan menyerang negara-negara di Asia termasuk Tanah Melayu kerana kaya dengan bahan mentah bagi memenuhi keperluan sektor industri dan ketenteraannya. Jepun telah melaksanakan beberapa dasar dalam bidang politik, sosial dan ekonomi untuk menguasai negara dan penduduk di Tanah Melayu supaya
memberikan sokongan kepada pemerintahan Jepun.
Dasar Politik, sosial dan ekonomi Jepun di Tanah Melayu
A) Dasar Politik
1. Jepun melaksanakan corak pemerintahan tentera di Tanah Melayu. Tanah Melayu diletakkan di bawah kuasa pentadbiran tentera yang berpusat di Singapura diketuai oleh Leftenan Jeneral Tomoyuki Yamashita. Pada peringkat pertama corak pemerintahan Jepun keras dan zalim. Selepas Jun 1943, Jepun mengubah dasarnya kepada bertolak ansur dengan penduduk tempatan untuk mendapatkan sokongan mereka kerana mengalami banyak kekalahan.
2. Pentadbiran Tanah Melayu dibahagikan kepada dua bahagian, iaitu
a) Pentadbiran Negeri-Negeri Selat dijalankan oleh Gabenor yang berpusat
di Singapura. Nama Singapura ditukar kepada Syonan yang bermaksud Cahaya Selatan.
b) Tanah Melayu ditadbir oleh Gunseikan dan dinamakan sebagai Malai Baru. Tanah Melayu dibahagikan kepada lapan wilayah dan setiap wilayah ditadbir oleh Gabenor. Gabenor menerima arahan daripada Gabenor di Singapura. Pentadbiran Tanah Melayu dan Sumatera telah disatukan sehingga tahun 1943.
3. Pada Ogos 1943, Negeri-Negeri Melayu Utara telah diserahkan kepada Thailand selaras dengan perjanjian pada 11 Disember 1941. Tindakan ini sebagai membalas jasa Thailand membenarkan Jepun melalui negara itu untuk menyerang Tanah Melayu.
4. Jepun telah mewujudkan tiga jenis pasukan perisik tentera:
a) Kempeitai: menjadi perisik dalam masyarakat untuk mendapatkan maklumat anti-Jepun. Mereka sangat kejam dan membunuh ramai orang yang disyaki anti-Jepun.
b) Tekikan: mat-mata yang bertugas mencari musuh-musuh yang pro British untuk menentang Jepun. Mereka menjalankan propaganda, sabotaj dan pembunuhan.
c) Toko: pegawai-pegawai Jepun yang bertugas untuk merisik di seluruh Tanah Melayu sehinggakan Jepun tidak menghadapi ancaman dari dalam negeri.
5. Jepun memberikan keistimewaan kepada orang Melayu untuk mendapatkan sokongan daripada mereka. Ramai orang Melayu dilantik berkhidmat dengan Jepun sebagai Pegawai Daerah, polis dan tentera. Raja-raja Melayu diiktiraf dan kedudukan mereka dikekalkan.
6. Walaupun Jepun mengamalkan dasar pro Melayu tetapi orang Melayu tetap tidak berpuas hati kerana kezaliman Jepun, kesengsaraan, kebuluran, penderitaan dan ketakutan. Perkara ini membangkitkan kesedaran politik di kalangan orang Melayu.
7. Jepun mengamalkan dasar diskriminasi terhadap orang Cina kerana permusuhan orang Cina dan Jepun sejak Perang China-Jepun 1937. Tambahan pula orang Cina membantu British menentang Jepun. Selepas British menyerah kalah ramai orang Cina dibunuh oleh tentera Jepun. Pada tahun 1944, Jepun mula bertolak ansur kepada orang Cina kerana bergantung kepada orang Cina dalam bidang ekonomi. Jepun memerlukan bantuan makanan daripada orang Cina. Walau bagaimanapun kekejaman Jepun kepada orang Cina telah mengukuhkan lagi fahaman kebangsaan Cina dan sentimen anti-Jepun.
8. Jepun memberi layanan yang baik kepada orang India. Untuk menarik sokongan orang India, Jepun membantu menubuhkan Liga Kebangsaan India dan Tentera Nasional India. Jepun menyokong penubuhan kerajaan buangan Azad Hind yang dipimpin oleh Subha Chandra Bose. Walau bagaimanapun orang India masih menderita kerana kesengsaraan hidup, dipaksa bekerja di ladang, menjadi buruh paksa membina jalan kereta api maut di sempadan Thailand, tiada pekerjaan, dan diseksa.
B) Dasar Sosial
1. Jepun berusaha mengukuh kedudukan mereka di Tanah Melayu dengan memaksa penduduk menerima dan mengamalkan nilai-nilai bahasa dan kebudayaan Jepun.
2. Jepun telah mengharamkan semua akhbar yang diterbitkan sebelum penjajahan Jepun. Jepun juga mengambil langkah menukar nama akhbar-akhbar tempatan kepada nama Jepun seperti Malai Shimbun untuk Utusan Melayu.
3. Bahasa Jepun diajar di sekolah-sekolah, kelab-kelab dan pejabat. Sekolah Cina dan sekolah Inggeris ditutup dan digantikan dengan sekolah mengajar bahasa Jepun. Peluang kenaikan pangkat dan kemudahan-kemidahan lain diberikan mengikut kebolehan dan kemahiran bertutur dalam bahasa Jepun.
4. Hari-hari cuti am adalah berdasar kepada kalendar Jepun seperti hari jadi maharaja, hari angkatan tentra darat, laut dan musim menuai di Jepun. Semua ini bertujuan menaikan semangat nasionalisme rakyat Tanah Melayu terhadap negara Jepun.
5. Jepun cuba menghapuskan pengaruh Barat dalam kalangan penduduk Tanah Melayu dengan cara mengharamkan penggunaan radio gelombang pendek, mengharamkan filem-filem Barat, dilarang mendengar lagu-lagu Barat dan menutup tempat tari-menari di pusat-pusat hiburan.
6. Jepun mengambil langkah memburuk-burukkan kebudayaan Barat supaya dibenci penduduk tempatan .
C) Dasar Ekonomi
1. Pemerintahan Jepun mengamalkan dasar ekonomi bersifat berdikari dan dasar tutup pintu. Jepun menggalakkan penubuhan industri ringan bagi menghasilkan barangan keperluan dalam negeri seperti minyak, sabun dan tali serta tidak menggalakkan barangan tersebut dieksport.
2. Perusahaan-perusahaan penting diambil alih dan dikuasai oleh syarikat-syarikat Jepun seperti Mitsui dan Mitsubishi.
3. Jepun juga memperkenalkan mata wang “Pokok Pisang”. Keadaan tidak terkawal serta kekurangan barang-barang pengguna menyebabkan berlakunya inflasi dengan harga barangan melambung tinggi dan nilai mata wang Jepun menjunam jatuh.
4. Kegiatan ekonomi yang dulunya dikuasai oleh pengusaha Cina dan British telah diambil alih oleh tentera Jepun menyebabkan ekonomi Tanah Melayu merosot.
5. Jepun membangunkan bidang pertanian untuk mengatasi masalah kekurangan makanan. Jepun memperkenalkan Rancangan Tiga Tahun Sara Diri untuk meningkatkan pengeluaran pertanian khususnya tanaman padi. Jepun turut menggalakkan rakyat menanam ubi kayu, keledek dan keladi di sekeling rumah mereka untuk mengatasi masalah kekurangan makanan.
6. Pada tahun 1943 Tanah Rizab Melayu dibuka kepada orang bukan Melayu untuk dijadikan kawasan pertanian bagi mengatasi masalah kekurangan makanan.
7. Dasar ekonomi Jepun telah menyebabkan ekonomi Tanah Melayu merosot teruk. Keadaan ini menimbulkan masalah kebuluran, pengangguran dan masalah sosial.
[ Dipetik daripada Skema Peperiksaan Sejarah 2 STPM Negeri Perlis 2010 ]